Số lượt xem: 480
Gửi lúc 23:39' 30/07/2009

Kinh doanh điện tử - xu thế tất yếu

Trong những năm đầu, giống như hầu hết những đứa trẻ mới chào đời, nhiều người kinh doanh E-business bắt đầu khóc. Với việc đầu tư hàng triệu USD và không thu được lãi, một phần không nhỏ trong số họ đã buộc phải đóng cửa những cửa hàng ảo của mình. Ngày nay, như đứa trẻ đã biết đi và sắp sửa trưởng thành, E-business đã vượt qua giai đoạn khủng hoảng với mục tiêu cơ bản là trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của thế giới.

Có thể mạnh dạn dự đoán rằng, vài thập kỷ tới đây, sau giai đoạn suy sụp của các công ty đi đầu trong lĩnh vực kinh doanh trên mạng sẽ là giai đoạn tăng trưởng vượt bậc của phương thức này. James Ball, Chủ tịch công ty Webcor Bulders, California, Mỹ - một công ty trong nhiều năm qua đã đầu tư rất nhiều cho việc kết nối các đối tác của họ thông qua mạng, nhận định: "Cho đến bây giờ, Internet vẫn chưa mang lại lợi ích lớn như mọi người vẫn mong đợi ở nó. Nhưng sắp tới, chúng ta sẽ được chứng kiến những lợi thế thực sự do việc kinh doanh trên mạng đem lại". Theo các chuyên gia, sắp tới đây, chúng ta có lẽ sẽ không nhìn thấy được sự tăng trưởng ở mức 300% như trước kia, nhưng tốc độ tăng trưởng hàng năm 20% là điều có thật. Kent Allen, chuyên gia công nghệ của tập đoàn Aberdeen cho biết: "Việc thu lợi nhuận của E-business ngày nay bắt đầu ổn định. Trong tương lai gần, các kênh bán hàng luôn gặp phải thách thức, tuy nhiên kết quả kinh doanh xem ra khá khả quan".

Sự phát triển vững mạnh của thương mại trực tuyến

Trong thời gian qua, tất cả các số liệu đều ngày càng khẳng định vai trò chủ chốt của Internet trong thương mại đối với quảng đại công chúng. Thương mại bán lẻ trực tuyến sẽ tăng nhanh, ở châu Âu ngưỡng mang tính chất tượng trưng là 1% tổng doanh thu: tăng trưởng tri thức (Growth for Knowledge) đóng góp 2,8% vào doanh số bán ở châu Âu trong năm 2002, đạt mức tăng trưởng 23%/năm. Ở Pháp, kinh doanh điện tử cũng phát triển mạnh. Doanh thu của năm 2003 đạt 2,39 tỷ euro (tăng 65% so với năm 2001), năm 2003 đạt 3,5 tỷ euro theo đánh giá của hãng Benchmark Group. Quý 1 năm 2004, 31,4% số người sử dụng Internet (6,3 triệu người) cho biết đã sử dụng phương thức mua hàng trực tuyến, tăng so với năm trước đó là 27,9%. Tổ chức nghiên cứu và điều tra của Pháp Le Baromètre du e-commerce cho rằng con số này sẽ tiếp tục tăng: tháng 6 năm 2003, 36% số người sử dụng Internet của Pháp đã tiếp tục mua trực tuyến trong 6 tháng cuối, so với thời kỳ trước đó chỉ là 30%. Do tỷ lệ người sử dụng Internet tăng: từ 37% đến 44% số dân Pháp, tỷ lệ người mua trực tuyến trong dân số Pháp đã tăng từ 11,1% lên 15,8%.

Còn doanh thu trực tuyến của Mỹ, theo hãng Forrester Research và Shop.org (Hiệp hội các nhà bán hàng trực tuyến của Mỹ) đạt 48% năm 2002, bằng 76 tỷ USD, chiếm 3,6% thương mại bán lẻ của Mỹ. Năm 2003, doanh thu trực tuyến tăng mạnh đạt 100 tỷ USD, chiếm 4,5 tổng số thương mại bán lẻ. Văn phòng Điều tra của Mỹ Le Census Bureau americain và hãng eMarketer đều đưa ra xu thế tăng: 27% tăng trưởng và 45,6 tỷ USD doanh thu trong năm 2002, chiếm 1,4% thương mại bán lẻ là 326 tỷ USD chỉ tăng trưởng 3,1%/năm. Quý 4 năm 2002, doanh thu trực tuyến đạt 14,3 tỷ USD, bằng 1,6% doanh thu bán lẻ.

Một hãng cẩn trọng trong dự báo là hãng Jupiter dự báo năm 2007, doanh số bán trực tuyến sẽ chiếm 5% doanh số bán lẻ. Hãng Dieringer Research Group mới đây đã xác nhận dữ liệu thu được từ nhiều năm nay: mỗi một doanh vụ trực tuyến kéo theo một doanh vụ lớn gấp 2 lần trong các cửa hàng truyền thống. Nghiên cứu cũng cho thấy, Internet có ảnh hưởng nâng cao giá trị hình ảnh của nhãn hàng. Khoảng 45% người sử dụng Internet, bằng 1/4 người mua hàng Mỹ, thừa nhận chủ yếu họ nhận thức được là nhờ các hãng hàng không, khách sạn và các sản phẩm gia dụng, tài chính và bảo hiểm được cải biến qua mạng (Net). Theo hãng Unity Marketing, Internet tác động đến 44% người tiêu dùng các sản phẩm cao cấp xa xỉ nhiều hơn là tác động qua quảng cáo trong báo viết (42%) hoặc trên ti vi (28%). Năm 2002, đã có 32% sản phẩm thông tin và phần mềm, 17% số vé xem biểu diễn và 12% số sách được bán qua Internet. Internet cũng ảnh hưởng mạnh đến người mua ôtô: 63% người dùng Internet của Canađa lên mạng Internet để mở rộng tầm nhìn, nghiên cứu các mẫu mã và cửa hàng. Hãng Jupiter khẳng định 1/3 trong số 40 triệu xe ôtô hạ giá được bán mỗi năm ở Mỹ là được tìm trên Internet.

Lợi nhuận và ảnh hưởng của thương mại trực tuyến

Lợi nhuận ở đây là cho 70% thương nhân trực tuyến trong năm 2002, so với 56% của năm 2001. Vépéscistes cũng đã được hưởng lợi từ tiền trực tuyến trong năm 2001; năm 2002, các cửa hàng truyền thống quảng cáo trên Internet cũng đã bắt đầu thu được lợi nhuận. Đồng thời, các khách hàng cũng cảm thấy hài lòng: các kết quả mới nhất về Chỉ số hài lòng của khách hàng của Mỹ (ACSI : American Customer Satisfaction Index) cho thấy, các nhà bán hàng trực tuyến hài lòng với số điểm là 83 trên 100, cao hơn 6 điểm so với chỉ số của năm 2001. Thương mại theo kiểu truyền thống, bị giảm 0,2 điểm, chỉ đạt 74,6 điểm. Hãng Sofres cũng điều tra thấy ở Pháp 91% người mua hàng trực tuyến cảm thấy hài lòng.

Đặc điểm của kinh doanh điện tử là tạo ra khả năng rất chủ động và năng động. Đặc điểm này đặc biệt có giá trị đối với những người ở xa các trung tâm lớn. Uỷ ban Du lịch của tỉnh Eure-et-Loir, ở Pháp, đã thực hiện một nghiên cứu minh chúng rất rõ cho đặc điểm này. Uỷ ban đã có thể "cứu" được tỷ lệ sử dụng nhà và nhà có trang bị đồ đạc đáng kể, thậm chí đã có được tỷ lệ 84% thay vì dự kiến 80%, nhờ vào chiến dịch quảng bá vào tháng 7 năm 2003 trên Lastminute.com, địa chỉ Internet về du lịch Internet de voyage, cho công chúng Pháp. Mục tiêu là bù cho sự suy giảm nhu cầu của dân Anh, được xác định hồi cuối tháng 5. Chi phí giao dịch là 0,63 euro và có thể chiến dịch sẽ được mở rộng trong năm 2004 cho công chúng ở châu Âu.

Các sáng kiến khác còn sâu sắc hơn ở Pháp. Một công ty vùng Perigiơ là Tel Camping Périgourdin xác nhận một phần ba doanh số 110.000 euro của hãng là nhờ thu hút được khách hàng trực tuyến, chẳng hạn như một nhà hàng phát triển từ 5 năm nay bảo đảm 10% doanh số 473.000 euro của hãng. Công bố Le Baromeftre du e-commerce 2003 của Taylor Nelson Sofres (Hội Nghiên cứu và Điều tra của Pháp) cho thấy một khuynh hướng rõ của kinh doanh điện tử tại các đô thị nhỏ, nơi mà mua hàng điện tử có thể đóng vai trò giải toả tắc nghẽn: "các cộng đồng dân cư nhỏ (từ 2.000 đến 20.000 người) chiếm tỷ lệ người mua tích cực với 19% số người mua trực tuyến, cao hơn một chút so với mức trung bình của cả nước là 15,8% mặc dù có Internet tập trung ở các đô thị lớn."

Bên cạnh những dự báo lạc quan

Tuy vậy, bên cạnh những dự báo lạc quan trên là những nghi ngờ khả năng hồi phục và phát triển trở lại của kinh doanh điện tử. Những công ty đi đầu như Amazon.com hay Cisco đang nghi ngại về mô hình kinh doanh kiểu mới. Nhiều hãng khổng lồ như hãng Jean Levi và Strauss đến Chevron Texaco đều đã đầu tư rất nhiều vào kinh doanh trực tuyến nhưng hiện đang gặp khó khăn. Hãng General Motor cho dù đã hăng hái đầu tư liên tục cho mô hình e-GM từ năm 1999, nhưng đã có biểu hiện e dè.

Theo nhà kinh tế học người Venezuela, C.Perez, sau thời kỳ thai nghén kéo dài trong một thập kỷ hoặc hơn nữa, công nghệ mới thường tạo ra sự bùng nổ kinh tế, nhưng sau đó là một thời kỳ suy sụp gây ra nhiều hoài nghi. Ngày nay, theo Perez, thế giới lại đứng trước ngã ba đường và đang rất cần những lời giải thích cũng như những tiêu chí hướng dẫn. Những đặc trưng sau thời kỳ không ổn định, sẽ là một vài thập kỷ xây dựng liên tục, trong đó công nghệ thúc đẩy toàn bộ nền kinh tế và trở thành yếu tố cần thiết cho kinh tế và xã hội. Theo Perez và Freeman, vấn đề là phải kiên nhẫn, bất chấp sự tăng trưởng quá nhanh và sự sụp đổ sau đó. Theo hai tác giả này, phải mất ít nhất là 50 năm thì công nghệ mới trở thành yếu tố chủ đạo kể từ lúc xuất hiện. Với Internet, chu kỳ này có thể ngắn hơn. Động lực hữu dụng nhất để giương biểu ngữ cách mạng thông tin chính là khả năng thích ứng và tạo ra liên kết toàn cầu. Tất cả những điều nêu trên cho thấy Internet, dù chưa được sử dụng rộng rãi từ khi hình thành đến năm 1995, đã có nhiều năm để phát triển trước khi bị suy giảm. Số liệu mới nhất cho thấy, Internet tiếp tục phát triển, ngay cả khi cổ phiếu của những công ty dot.com sụp đổ trong tháng 4 năm 2000.

Vì Internet chỉ là một trong những công cụ trong cuộc cách mạng công nghệ thông tin nên để có được sự phát triển mang tính toàn cầu, Internet đòi hỏi phải có thêm nhiều công nghệ hỗ trợ cũng như những quy định mang tính pháp lý. Dù một công nghệ mới có tính hấp dẫn đến mấy, nhưng hạ tầng công nghiệp và thói quen của con người khó có thể thay đổi trong một sớm một chiều. Mô hình tập đoàn xây dựng nên công nghệ mạng để điều phối tất cả hoạt động của tập đoàn rất phức tạp, cho nên dù là một tập đoàn như Cisco cũng gặp khó khăn. Đó cũng là nguyên nhân khiến cho nhiều doanh nghiệp do dự khi quyết định chuyển sang kinh doanh điện tử. C Freeman, Giáo sư danh dự của Đại học Sussex, Anh, cho rằng kết cục thì hiệu quả kinh tế của Internet cũng sẽ được chứng minh nhưng cần phải có thời gian bởi vì nó đòi hỏi một quá trình học tập và thay đổi về văn hoá. Vì vậy, không nên trông chờ vào sự thay đổi thần kỳ ở bước phát triển kế tiếp của kinh doanh điện tử.

Những đòi hỏi cấp bách của kinh doanh điện tử

Công nghệ mở ra viễn cảnh trong đó đòi hỏi có sự thay đổi sâu sắc. Trong quá trình thải-nhận công nghệ mới, các doanh nghiệp kinh doanh điện tử chắc chắn phải thay đổi để nắm bắt cơ hội. Những việc cấp bách phải tiến hành trong những năm sắp tới là phải điều chỉnh công nghệ mới theo hướng đối tượng cho phù hợp với con người và công việc hơn là bắt buộc con người phải rèn luyện kỹ năng cho phù hợp công nghệ. Những phần mềm trọn gói sắp tới sẽ làm máy tính dễ sử dụng hơn, không đòi hỏi nhiều thời gian để học cách sử dụng. Tương tự, những ứng dụng trên Web hiện nay biến mạng trở thành thân thiện hơn với việc chuyển những phần mềm thành dịch vụ trực tuyến có sẵn. Chẳng hạn website Expedia.com gần đây đưa ra dịch vụ cảnh báo trực tuyến, cho phép gửi thông tin đến khách hàng qua máy vi tính, điện thoại di động, nhắn tin nếu chuyến bay của khách hàng bị trễ và gửi thông báo cho gia đình khi chuyến bay của bạn sắp sửa hạ cánh.

Trong thời đại công nghệ thông tin ngày càng thấy rõ sự hình thành của một mô hình mới: công ty được mạng hoá. Hai công ty đi đầu trong lĩnh vực này là Dell và Cisco. Việc xây dựng theo mô hình mới giúp 2 công ty trên có thể nắm bắt động tĩnh của đối tác bằng chia sẻ thông tin trong toàn bộ hệ thống cung ứng được liên kết với nhau qua mạng. Dell dùng Web để liên lạc với tất cả các nhà sản xuất chip, ổ đĩa và khách hàng. Dùng mạng để theo dõi hàng hoá cho phép Dell có thể lập danh sách hàng tồn kho chỉ trong vòng 4 ngày thay vì 32 ngày như trước đây.

Tuy ưu việt, nhưng mô hình này rất khó điều hành. Bằng chứng là rất ít công ty có thể áp dụng hoàn chỉnh. Trong khi một vài công ty đã áp dụng hoàn chỉnh thì cũng có khá nhiều công ty khác đang trong quá trình thử nghiệm. Chẳng hạn Cisco đã để lỡ nhiều đơn đặt hàng vào cuối năm 2000 do hệ thống của Cisco không phân biệt được khách hàng đã đặt hàng trùng với lí do là chỉ để đảm bảo việc cung cấp hàng như hạn định. Bài học rút ra từ đây là các công ty cần phải thay đổi quy trình cũ và khuyến cáo đối tác của họ cũng làm như vậy. Ông Perez nói: "Mỗi thay đổi có ảnh hưởng sâu rộng đến con người, cơ cấu tổ chức và kỹ năng, cũng tương tự như một cơn bão xoá sạch những thói quen do cơ chế cũ tạo ra".

Công nghệ thông tin, bao gồm viễn thông và tin học, đóng vai trò quan trọng cho nền kinh tế tri thức. Tương tự như hàng hoá cần được sản xuất bởi dây chuyền máy móc và được lưu thông trên thị trường, thông tin và tri thức sẽ được xử lý bằng hệ thống tin học và truyền tải qua môi trường viễn thông. Hầu hết các hành vi kinh doanh, thương mại trước đây sẽ được mô phỏng hoặc thay thế để có thể thực hiện qua các cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin.

Kinh doanh điện tử luôn được coi là tập hợp các khái niệm về một mô hình tổ chức kinh doanh mới, về các phương pháp luận mới, về các biện pháp hành động mới để đáp ứng được sự thay đổi và phát triển nhanh chóng của nền kinh tế mới. Đây là một phương pháp sẽ giúp các doanh nghiệp quản lý, khai thác và phát triển tốt nhất nguồn tài nguyên của mình, đặc biệt là tài nguyên con người và thông tin. Thông tin biến thành tri thức, tri thức tạo ra những giá trị to lớn cho doanh nghiệp.

Theo BWP/IT&D

Xem tiếp

Bản gốc: Thiết kế website - Kinh doanh điện tử - xu thế tất yếu